almanya enflasyonu – Akdeniz Sözlük

almanya enflasyonu

almanya'da enflasyon sıfırın altına indi

almanya'da koronavirüsün ekonomiye etkisini azaltmak amacıyla tüm tüketim mallarında kdv indirimi yapılması sonrası enflasyon sıfırın altında kaldı. almanya federal istatistik ofisi'nin verilerine göre eylül ayı enflasyonu eksi 0.2 çıktı.
Akla getirdiği ilk şeyin günümüzden evvel 1923 olması gerekendir. Zira birinci dünya savaşı sonunda yenik çıkan almanya, hiperenflasyon konusunda her daim başlıca örneklerdendir. Ağır savaş tazminatını bizim cahil-cühela takımının tavsiye ettiği üzere para basarak ödemeye kalkışınca öyle ağır bir enflasyonla karşılaşılır ki bazı evlerde banknot yakıldığı söylenir. (Kesinliğini araştırmadım, doğru olma ihtimali çok yüksek.) Akıl var, mantık var; bir şeyi piyasaya çok sürersen değeri azalır aybalam. Nitekim şu an Google'dan baktığım kadarıyla 9 Kasım 1923 tarihi itibarıyla 1 Amerikan Doları, 4,2 trilyon Alman Markı değerindedir. Yani, odun almak için harcanacak banknotu yakmak suretiyle ısınmak daha az maliyetli bir seçenek haline gelmiştir.

Sonra ne olur, biliyor musunuz? Almanya, "amanın, bu almanlar bu gidişle komünist olacak!" korkusu yüzünden kodaman ülkelerce finanse edilir ve bu finansmanı da binaya değil, sınai üretime ve hani şu sürekli andığımız ama nedir bilmediğimiz ekonomik reformlara gömerek sadece 1-2 yıllık sürede ekonomisini toparlar.

işte almanya enflasyonu, büyük buhranın(*) dolaylı etkilerine, birincisi yetmezmiş gibi ikinci dünya savaşı yenilgisine rağmen oralardan bugün bahsettiğimiz sıfırın altına kadarlık bir sürece işaret eder.

"dünya almanın taşağını yesin." derken kastedilen başarılardan biri de budur.

Diğer taraftan, altını çizmekte fayda var ki deflasyon(*) sürekli hatta kimi ekonomilerde kısa vadede dâhi istenilen bir durum değildir. Bunu da işsizlik-enflasyon/ekonomik daralma-genişleme ilişkisiyle kolaylıkla görebilirsiniz. (kimi ekonomilerde derken de ekonomilerin stagflasyon yatkınlığından bahsediyorum. deflasyon ile işsizliğe yol açtığınız gibi ekonomiyi düzelteyim derken yeterli/topyekün genişlemeyi yakalayamayıp resesyona zemin hazırlarsanız hop, mis gibi sıçarsınız. Ondandır ki her genişleme kalkınma yahut iyileşme anlamına gelmez.)

Bana bile ciddi giri yazdırdınız yahu! alacağınız olsun! (mark olarak öderim.)

görsel